“Sáng tạo” mùa Đại hội cổ đông

Header 1

“Đừng để thời gian trôi qua thật lãng phí, hãy đọc và suy ngẫm để tạo ra giá trị bền vững trong tương lai” VOT PARTNERS

Mùa đại hội cổ đông năm 2019 rục rịch tổ chức từ đầu năm và đã trải qua phần lớn thời gian, nhìn chung “mỗi nhà mỗi cảnh”, mỗi doanh nghiệp đều có câu chuyện riêng nhưng tới thời điểm này chưa có câu chuyện nào quá nổi bật tiêu cực như cuộc họp của Sacombank năm 2017 có những cổ đông khá lớn tuổi bức xúc về bức tranh tài chính của Ngân hàng, chưa có các câu chuyện hi hữu phải cần tới sự can thiệp của công an để mời các cổ đông “quá khích” ra bên ngoài.

Năm 2018, diễn biến của thị trường chứng khoán đi ngược với nền kinh tế vĩ mô và tình hình hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp niêm yết. Tình hình kinh doanh thuận lợi có lẽ là nguyên nhân của một mùa Đại hội không quá ồn ào. Các cổ đông đã có đặt những câu hỏi liên quan hơn tới tình hình hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, còn khá nhiều điểm cần chỉnh sửa và không có sự thay đổi trong nhiều năm qua. Xét về góc độ tương tác thì mùa Đại hội là điểm đến mà cổ đông và ban lãnh đạo có thể dành nhiều thời gian nhất để tổng kết và trao đổi với nhau, các kênh khác như phương tiện truyền thông, các báo cáo hay những buổi gặp gỡ của doanh nghiệp với chuyên viên phân tích có thể chưa được khách quan. Gửi email tới bộ phận quan hệ nhà đầu tư (IR) có xác suất cao là không nhận được câu trả lời hoặc nhận được nhưng trả lời qua loa, không cặn kẽ vì họ cũng là những người làm việc theo chỉ đạo, chỉ được phép trả lời các thông tin trong quyền hạn của mình. Họp Đại hội mang đến dịp tương tác trực tiếp, tai nghe mắt thấy để cổ đông có thể gửi gắm và đặt niềm tin dài hạn hơn vào công ty. Các điểm tiêu cực vẫn hiện hữu có thể kể đến như sau:

• Về địa điểm họp Đại hội các Doanh nghiệp thường chọn những địa điểm lớn tại các thành phố lớn, đổ dồn về thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội. Nhưng có một số doanh nghiệp chọn địa điểm họp gần trụ sở chính công ty, có thể nằm ở khu vực miền Trung, miền Tây Nam Bộ khiến cho cổ đông khó lòng đi họp, việc tổ chức tuy đỡ tốn kém nhưng rất khó để tập hợp được một số lượng lớn cổ đông trừ khi công ty đã rất lớn và nổi tiếng. Một nguyên nhân khác có thể đây là doanh nghiệp mà quyền sở hữu tập trung chủ yếu trong tay các thành viên trong gia đình nên không nhất thiết phải giải trình với các cổ đông nhỏ lẻ, chỉ cần ngồi “ăn trưa” là cũng có thể họp Đại hội cổ đông một cách hợp pháp. Trước mỗi mùa họp hầu như tất cả các cổ đông đều nhận được thư mời tới tận địa chỉ đăng ký, vì vậy công ty hoàn toàn nắm được danh sách phân bố tập trung ở vùng miền nào để chủ động tổ chức.

• Về cấu trúc tổ chức về mặt thời gian của cuộc họp thông thường đi theo thứ tự tổng kết kết quả hoạt động, thành tựu của toàn doanh nghiệp, báo cáo hoạt động của Hội đồng quản trị ,Ban giám đốc, Ban kiểm soát, bỏ phiếu thông qua các tờ trình, hỏi đáp và bỏ phiếu bầu các thành viên mới vào ban quản trị. Một buổi họp thông thường sẽ kéo dài từ 3 –4 tiếng nhưng phần hấp dẫn nhất liên quan tới việc hỏi đáp với ban lãnh đạo thường chỉ chiếm 1/3 thời lượng cho cả một năm hoạt động với nhiều sự kiện xảy ra. Điều này xuất phát từ cả hai phía doanh nghiệp và cổ đông, ở góc độ điều hành ban lãnh đạo là người điều hành và thực thi tất cả các hoạt động, hiểu biết của họ tất nhiên nhiều và sâu sắc hơn các cổ đông, giữa việc trả lời cặn kẽ, chi tiết hoặc trả lời “hời hợt” đều nhận được sự đồng ý của các cổ đông thì có lẽ trả lời ngắn gọn sẽ tạo sự thoải mái và đỡ mất thời gian hơn nhiều cho ban lãnh đạo. Điều này thể hiện một phần sự quan tâm của họ tới các cổ đông và bởi vì cách tư duy “ cổ đông cũng chỉ là cổ đông” là một tư duy cần phải thay đổi, thay vào đó hãy suy nghĩ mọi cổ đông như là một đối tác của công ty, cần có thái độ win-win và tận tụy. Một ví dụ điển hình là các cuộc họp Đại hội cổ đông của Công ty Berkshire Hathaway, Warren Buffett và Charlie Munger thường chỉ dành khoảng 30 phút để tổng kết còn lại sẽ là thời gian để trả lời mọi câu hỏi của cổ đông kéo dài tới 5 – 6 tiếng, từ những câu hỏi nhỏ nhất liên quan tới triết lý và quan điểm sống của các cổ đông nhỏ tuổi nhất là những đứa trẻ, cho tới các câu hỏi lớn về chiến lược đầu tư vào các ngành nghề mới. Chỉ đơn giản như vậy mà hàng năm có tới trên 40.000 cổ đông khắp thế giới “hành hương” về Omaha để dự họp, buổi họp 1 năm/ 1 lần là dịp tất cả cổ đông cũng là nhà đầu tư, quản lý quỹ lớn khác trên thế giới có dịp học hỏi “túi khôn” của hai nhà thông thái này, họ ví von rằng sau một chặng đường ô tô dài, cửa kính bị bám đầy bụi thì đây là dịp gột rửa bụi bặm và quay trở về với hành trang nhiều tri thức hơn. Đó cũng là lý do mà cấu trúc cổ đông của Berkshire tới hơn 90% là các cổ đông dài hạn, một điều mà không công ty tư nhân, tập đoàn nào trên thế giới làm được.