Câu chuyện về 8 CEO xuất chúng

Năm 1998, Warren Buffett đã viết một bài báo nói về những nhà đầu tư có hai thứ : bề dày thành tựu xuất sắc và lòng trung thành với các nguyên tắc đầu tư quý giá của hai chuyên gia huyền thoại, những người xuất thân từ trường Kinh doanh Columbia – Benjamin Graham và David Dodd. Chiến lược đầu tư không chính thống của Graham và Dodd chủ trương mua các công ty giao dịch ở mức thấp hơn rõ rệt so với những đánh giá về giá trị tài sản ròng của các công ty này.

Để minh họa mối liên quan mạnh mẽ giữa lợi nhuận đầu tư phi thường với các nguyên tắc của Graham và Dodd, Buffett đã liên tưởng đến cuộc thi ném xe quốc gia, trong đó 22 triệu dân Mỹ, mỗi ngày một lần, đánh cược 1 đô la trong một lần tung xu. Mỗi ngày, những người thua đều bị loại ra và ngày hôm sau, số tiền đặt cược tăng lên vì toàn bộ số tiền thắng trước đó đều được đặt vào lượt tung của ngày tiếp theo. Sau 20 ngày, còn lại 215 người , mỗi người đã thắng trên 1 triệu đô la. Buffett chỉ ra, đây chẳng qua là kết quả của vận may và 225 triệu con đười ươi cũng có thể làm được điều tương tự. Sau đó, ông đưa ra một lời khuyên thú vị:

Tuy nhiên, nếu bạn thấy trong số đó có 40 con đười ươi cùng đến từ sở thú Omaha, thế nào bạn cũng nhận thấy có điều gì đó đang diễn ra ở đây…Cũng giống như trong nghiên cứu khoa học. Nếu bạn đang cố gắng phân tích nguyên nhân khả năng của một loại ung thư hiếm và thấy rằng có 40 ca phát sinh ở cùng một thị trấn mỏ nhỏ bé ở Montana, bạn sẽ rất quan tâm tới nguồn nước ăn uống ở đây, hoặc nghề nghiệp của những người bị nhiễm bệnh hay các biến số khác. Tôi nghĩ, bạn sẽ nhận thấy số lần tung xu thành công trong thế giới đầu tư tập trung nhiều vào những người đến từ một ngôi làng trí tuệ rất nhỏ bé có thể được gọi là làng Graham- và- Dodd.

Nếu như nhà sử học Laura Ulrich từng viết, những phụ nữ cư xử quá chuẩn mực hiếm khi làm nên lịch sử, thì có lẽ cũng giống như việc các CEO theo lối truyền thống hiếm khi đánh bại được thị trường hoặc những người đồng cấp. Như trong thế giới đầu tư, có rất nhiều người tung đồng xu xuất chúng trong giới quản lý và nếu bạn có liệt kê họ ra thì chẳng có gì ngạc nhiên, bạn sẽ thấy họ đều là những người không đi theo lối mòn truyền thống.

….

Cứ như thế họ hoạt động trong một vũ trụ song song, cái vũ trụ được xác định bằng cùng một bộ nguyên tắc, một thế giới quan, một chìa khóa trao cho họ quyền công dân trong một ngôi làng thông thái nhỏ xíu. Hãy gọi nó là Singleton-ville (làng Singleton), một nhóm rất chọn lọc những người thấu hiểu, bên cạnh những điều khác rằng:

1.Phân bổ vốn là công việc quan trọng nhất của một CEO.

2.Về lâu về dài, điều quan trọng là mức tăng của giá trị một cổ phiếu, chứ không phải là sự tăng trưởng hay quy mô tổng thể.

3.Dòng tiền, chứ không phải thu nhập báo cáo, là yếu tố xác định giá trị dài hạn.

4.Cách tổ chức phân quyền giúp giải phóng năng lượng doanh nghiệp và giảm tải cả chi phí lẫn “thái độ thù nghịch”.

5.Tư duy độc lập cực kỳ quan trọng để thành công trong dài hạn và những cố vấn bên ngoài (Phố Wall, giới báo chi…), có thể gây xao lãng và tốn thời gian.

6.Đôi khi cơ hội đầu tư tốt nhất chính là cổ phiếu của chính bạn.

7.Trong các thương vụ mua bán, kiên nhẫn là đức tính cần thiết…cả sự táo bạo đúng lúc cũng vậy.

…

Quá trình định nghĩa lại công việc của CEO này bắt nguồn từ những nền tảng chung (và khác thường). Tất cả các CEO này đều là những người lệch chuẩn. Tất cả bọn họ đều là những người lần đầu ngồi vào ghế tổng giám đốc (một nửa trong số đó chưa tới 40 tuổi khi nhận công việc này) và tất cả, trừ một người, chỉ mới bước chân vào ngành. Họ không bị ràng buộc bởi kinh nghiệm trước hay truyền thống của ngành và tổng hợp những thành tựu mà họ đạt được thể hiện sức mạnh to lớn dưới góc nhìn mới mẻ. Tính tươi mới trong tư duy này, từ lâu đã là chất xúc tác cho sự đổi mới trong nhiều lĩnh vực. Trong khoa học, Thomas Kuhn, người đưa ra khái niệm chuyển đổi mô thức (paradigm shift), nhận thấy rằng những phát minh vĩ đại nhất hầu như lúc nào cũng xuất phát từ những người mới và rất trẻ (hãy nghĩ tới người đàn ông trung niên từng làm thợ in, Ben Franklin, đã thuần hóa sét; hay Einstein, anh nhân viên 27 tuổi của cục sáng chế, đã đưa ra phương trình E = mc2)

Hiệu quả công việc tương đối xuất sắc đòi hỏi tư duy mới mẻ và ở trung tâm của thế giới quan của các CEO này là sự cam kết gắn bó với tư duy lý trí, với phân tích dữ kiện, với việc tự mình động não. Họ đều thành thục về mặt định lượng (nhiều người có bằng kỹ sư hơn là bằng thạc sĩ kinh doanh) – có tài năng thiên bẩm trong việc đơn giản.

Trích từ cuốn sách The Outsiders: Eight Unconventional CEOs and Their Radically Rational Blueprint for Success – William N. Thorndike. Sách đã dịch ra Tiếng Việt tựa đề CEO lệch chuẩn.